راهکارهای صحیح مصرف قرص آهن

تاریخ ایجاد : 1402/8/23

مصرف قرص آهن کمک میکند به جلوگیری از فقر آهن که معضلی جدی بخصوص برای بانوان است. 50 درصد زنان 15 تا 49 سال در ایران دچار فقر آهن هستند که در این میان 34 درصد دچار کمبود آهن شدید هستند. عوارض کمبود آهن در بدن نشانه های مختلفی دارد و برای هر فرد متفاوت خواهد بود. استفاده از قرص آهن به همه اقشار جامعه به خصوص بانوان توصیه می شود. بهتر است نحوه مصرف قرص آهن با تجویز و پرسش از پزشک باشد؛ اما قرص آهن را می توان از داروخانه ها نیز تهیه و با توجه به نحوه مصرف نوشته شده داخل جعبه آن را استفاده کرد.

در این مقاله به معرفی قرص های آهن, بهترین زمان مصرف همچنین میزان مصرف روزانه و عوارض مصرف زیاد آهن میپردازیم.

چند مورد از بهترین قرص های موجود در بازار :

فروس سولفات

فروس گلوکونات

فریک سولفات

فریک سیترات

قرص ویتا گلوبین ویتان فارما

قرص آیزن پلاس یوروویتال

شربت فروگلوبین پلاس ویتابیوتیکس

شربت میم اورنج مایر ویتابیوتیکس و … می باشند.

همچنین بهترین زمان مصرف برای جذب بهتر قرص آهن ناشتای صبح یا با حداقل دو ساعت فاصله بعد از غذا می باشد.دوز مصرفی برای افراد با سنین مختلف متفاوت است که در نظر گرفتن مقدار تجویزی توسط پزشک معالج تجویز می شود.از عوارض مصرف بیش از حد آن می توان به اسهال، استفراغ و معده درد اشاره کرد.

در داروخانه آنلاین دکتر بهمنی (داروهوم) با امکان خرید آنلاین دارو، محصولات آرایشی بهداشتی، مکمل ها و تجهیزات پزشکی، می‌توانید روند سفارش آنلاین را از مرحله بررسی، انتخاب محصول، خرید و تحویل در محل را انجام دهید.داروهوم به شما کمک می‌کند تا در وقت و هزینه‌های خود صرفه‌ جویی کنید تا محصولات مورد نظر خود را با %تخفیفات ویژه و استثنایی% تهیه نمایید.

محتوا پنهان

1 انواع قرص آهن؛ علل مصرف

1.1 قرص های آهن؛ در دسترس ترین نوع دریافت آهن

1.2 شربت آهن؛ راحت ترین روش دریافت آهن موردنیاز

1.3 کپسول آهن؛ بلع و هضم راحت

1.4 قطره آهن؛ فقط نوزادان و کودکان

2 قرص آهن؛ چگونه آن را مصرف کنیم؟

2.1 بهترین زمان مصرف قرص آهن

2.2 میزان مصرف قرص آهن؛ دوز مناسب برای هر فرد

3 قرص آهن با چه داروهایی تداخل دارد؟

4 آیا مصرف قرص آهن عوارض دارد؟

5 نکات نهایی در نحوه مصرف قرص آهن

در ادامه : بهترین قرص آهن بدون یبوست کدام است؟

انواع قرص آهن؛ علل مصرف

آهن موجود در مکمل ها یا داروهای داروخانه ها به دو شکل آهن فروس (ferrous) و آهن فریک (ferric) هستند. جذب آهن فروس نسبت به آهن فریک برای بدن آسان تر است؛ زیرا حلالیت بالاتری دارد. محبوب ترین مکمل های آهن عبارتند از: فروس سولفات، فروس گلوکونات، فریک سولفات و فریک سیترات. این ترکیبات به اشکال متفاوتی اعم از قرص، شربت، پودر و… مورد استفاده قرار می گیرند که در بخش بعد با آن ها آشنا می شوید.

قرص های آهن؛ در دسترس ترین نوع دریافت آهن

بیشترین نوع مصرف آهن قرص های آهن هستند که به راحتی در داروخانه ها در دسترس هستند و روش مصرف ساده ای هم دارند. قرص ویتا گلوبین ویتان فارما و قرص آیزن پلاس یوروویتال دو مورد از قرص های آهن موجود در داروهوم هستند که علاوه بر سهولت در دسترسی، نحوه مصرف خاصی نیز ندارند.

شربت آهن؛ راحت ترین روش دریافت آهن موردنیاز

بیشتر برای کودکان زیر دو سال و سالمندان یا افراد با مشکلات بلع توصیه می شود. از نمونه شربت های آهن که در داروخانه ها به راحتی در دسترس اند، شربت فروگلوبین پلاس ویتابیوتیکس، شربت میم اورنج مایر ویتابیوتیکس، شربت آهن آیروفکس دایونیکس فارما، شربت آهن سندروس را می توان نام برد.

آیا میدانستید : آیا خوردن قرص آهن در پریودی خونریزی را زیاد می کند؟

کپسول آهن؛ بلع و هضم راحت

قرص های آهن به صورت کپسولی نیز وجود دارند که به دو حالت سافت ژل یا ساده تولید می شوند. از مزیت کپسول آهن می توان به هضم و جذب سریع آن ها اشاره کرد. کپسول فروگلوبین ویتابیوتیکس و کپسول فربینیل نیل فارمد دو کپسول آهن پر فروش در داروخانه ها هستند.

قطره آهن؛ فقط نوزادان و کودکان

صرفا برای نوزادان و کودکان استفاده می شوند و دوز مشخصی از آهن برای رفع نیاز بدن نوزاد در خود دارند. بر خلاف دوران قدیم که قطره آهن بدمزه ترین چیز در دنیا بود در حال حاضر قطره های خوراکی آهن با طعم های متنوع و میوه ای برای مصرف راحت تر کودکان تولید می شوند. از قطره های آهن موجود در داروهوم می توان قطره لیپوزوفر فورا، فروزومال، قطره آهن و ویتامین آ د ویت اسلیک را نام برد.

ازآنجایی که طبق آمار سازمان جهانی بهداشت WHO حدود 3 میلیارد از آدم ها به فقر آهن دچار هستند، جدا از توصیه به مصرف موادغذایی سرشار از آهن مانند گوشت، اسفناج و… انواع مکمل ها و داروهای شامل سولفات آهن نیز توصیه می شوند. هر فرد با توجه به دستور پزشک یا نیاز خود می تواند به نوعی از آن ها استفاده کند.

خرید : قطره های آهن مخصوصا نوزادان و کودکان با قیمت استثنایی

قرص آهن؛ چگونه آن را مصرف کنیم؟

هر دارو نحوه مصرف مخصوص به خود را دارد که برای هر فرد با توجه به نوع مشکل، متفاوت باشد. ممکن است قرص آهن برای پیشگیری از کم خونی تجویز شود یا برای مشکل کلیوی و همودیالیز. به هر دلیل که برای شما قرص آهن تجویز شود بهتر است مصرف آن را جدی بگیرید تا دچار علائم ناشی از کمبود آهن مانند نفس تنگی، خستگی و… نشوید.

در ادامه مقاله به شما خواهیم گفت که چه زمانی و به چه مقدار قرص آهن را مصرف کنید. همچنین نکات مهمی در انتهای مقاله خواهیم گفت که پیشنهاد می کنیم هنگام مصرف قرص و مکمل های آهن برای جذب بهتر و در نیوفتادن با عوارض مصرف به آن ها توجه کنید.

بهترین زمان مصرف قرص آهن

قرص آهن با معده خالی بهتر جذب می شود. بنابراین، برای جذب بهتر قرص آهن بهتر است آن را ناشتای صبح یا با حداقل دو ساعت فاصله بعد از غذا مصرف کنید. اگر مصرف قرص آهن با معده خالی به شما نمی سازد می توانید همراه غذا آن را بخورید.

بهتر است قرص آهن را حتما همراه یک لیوان کامل آب یا آبمیوه مصرف کنید؛ زیرا ویتامین c در کنار قرص آهن میزان جذب آن را افزایش می دهد. در نهایت اگر تصمیم دارید قرص آهنتان را قبل از خواب بخورید، بهتر است زودتر شام میل کنید و با فاصله مناسب قرص آهن را مصرف کنید و بعد بخوابید تا جذب آهن در بدنتان کم نشود.

میزان مصرف قرص آهن؛ دوز مناسب برای هر فرد

اگر قرص آهن را پزشک برای شما تجویز کرده است، آن را متناسب با دستور پزشک معالجتان مصرف کنید. اما بطورکلی دوزهای مصرفی قرص آهن به شرح زیر است.

برای زنان در بازه زمانی 14 تا 18 سال در صورت بارداری 27 میلی گرم و در دوران شیردهی 10 میلی گرم و در غیر این صورت 15 میلی گرم در روز کافی است. درحالی که برای مردان در همین بازه سنی میزان 11 میلی گرم آهن در روز کافی خواهد بود.

برای زنان بین 19 تا 50 سال نیز 18 میلی گرم در روز توصیه می شود که هنگام بارداری 27 میلی گرم و در دوران شیردهی 9 میلی گرم خواهد بود.مردان در این بازه سنی 8 میلی گرم در روز کفایت می کند.

برای کودکان زیر 12 سال براساس نتایج وزنی از 0/27 میلی گرم برای نوزادان تا 8 میلی گرم برای کودکان 9 تا 12 سال متفاوت است. همچنین برای کودکان بالای 12 سال میزان مصرف قرص آهن با توجه به جنسیت متفاوت خواهد بود یعنی برای دختران به دلیل شروع دوران پریود 15 میلی گرم است و برای پسران 11 میلی گرم مصرف قرص آهن کافی است.

قرص آهن با چه داروهایی تداخل دارد؟

برخی داروها هستند که بهتر است با یکدیگر مصرف نشوند و برخی دیگر نیز به جذب بهتر یکدیگر کمک می کنند. ویتامین C یکی از این کمک کننده ها است. اما برخی داروهای دیگر که در ادامه آن ها را نام می بریم نباید همراه قرص و مکمل های آهن مصرف شوند.

لووتیروکسین که نام های دیگری مانند لووتیروئید، لووکسیل، سینتروئید، تیروسینت و یونیتروئید نیز دارد، برای درمان بیماری هایی چون کم کاری تیروئید، گواتر و سرطان تیروئید تجویز می شود. در برخی موارد مصرف هم زمان آهن و این دارو موجب کاهش اثربخشی لووتیروکسین شده است. بنابراین بیماران باید حداقل با 4 ساعت فاصله قرص آهن و لووتیروکسین را استفاده کنند.
لوودوپا که برای بیماران مبتلا به پارکینسون تجویز می شود، در برخی موارد با آهن تداخل دارد و اثربخشی یکدیگر را کاهش می دهند. معمولا روی این دارو برچسب هشداری مبنی بر عدم استفاده همزمان با مکمل های آهن چسبانده می شود که به بیمار اعلام می کند مصرف همزمان، مقدار لوودوپا را در بدن کاهش داده و حتی اثربخشی دارو را تقلیل می دهد.
داروهای مهارکننده پمپ پروتون مانند لانزوپرازول (prevacid) و امپرازول (Prilosec) که کاهنده میزان اسیدیته معده هستند می توانند جذب آهن را کاهش دهند. این مسئله برای افرادی که دچار فقر آهن شدید هستند و پزشک برای آن ها داروهای مهارکننده پمپ پروتون نیز تجویز کرده حائز اهمیت است.

علاوه بر داروهای فوق برخی دیگر از داروها مانند اربامازپین (داروی ضدتشنج)، پنی سیلامین (داروی بیماری ویلسون و سیستینوری)، آنتی بیوتیک های کینولون، آنتی بیوتیک های تتراسایکلین نیز تداخل دارویی در مصرف همزمان با قرص آهن دارند. بهتر است با مشورت پزشک نحوه مصرف آن ها مشخص شود و فاصله مصرف داشته باشند که ضرری ایجاد نکنند.

آیا مصرف قرص آهن عوارض دارد؟

بله، هر مکمل یا دارویی بیش از اندازه استفاده شود خطرناک است. در مورد قرص آهن نیز پزشکان برای یک دوره 3 تا 6 ماهه مصرف آن را توصیه می کنند؛ زیرا تجمع بیش از حد آهن در بدن موجب اسهال، استفراغ و معده درد می شود. همچنین در موارد شدیدتر استفراغ خونی و بیهوشی نیز گزارش شده است.

قرص های آهن به برخی افراد نمی سازد و باعث یبوست، سوزش معده و برخی مشکلات روده ای و گوارشی می شود، یک علت آن خالی بودن معده است که قبلا اشاره شد ،می توان قرص آهن را همراه غذا میل کرد.

در صورت بروز عوارض جدی تر مانند اختلال در تنفس، درد قفسه سینه، گرگرفتگی یا غش حتما مصرف آهن را قطع کرده و با پزشک معالجتان مشورت کنید.

نکات نهایی در نحوه مصرف قرص آهن

طبق آمار دانستیم که بسیاری از افراد دنیا دچار فقر آهن هستند و بهتر است از قرص ها و مکمل های آهن استفاده کنند. چه از داروخانه این مکمل ها را تهیه کنید و چه زیرنظر پزشک برخی نکات در نحوه مصرف قرص آهن مهم هستند که رعایت نکردن آن ها دردسرساز است.

مصرف مکمل های ویتامین C یا غذاهای دارای ویتامین C جذب آهن در بدن را سریع و بیشتر می کند. چه هنگام خوردن غذاهای آهن دار چه خوردن قرص آهن از ویتامین C استفاده کنید.
منابع کلسیم دار مانع جذب صحیح آهن در بدن می شود؛ بنابراین، نه قرص ها و مکمل های کلسیم دار را با مکمل های آهن بخورید، نه مواد غذایی مانند غلات و حبوبات.
قرص های مولتی ویتامین را همراه قرص آهن مصرف نکنید یا حداقل با دو ساعت فاصله هر یک را بخورید. وجود آهن در برخی از مولتی ویتامین ها و مصرف همزمان مکمل آهن موجب بالا رفتن بیش از حد سطح آهن در بدن می شود. در این حالت ممکن است دچار عوارض سوء مصرف مانند حالت تهوع، استفراغ، سردرد و سرگیجه و… شوید.
چای و قهوه در جذب آهن اختلال ایجاد می کنند. بنابراین، مصرف آن را به دو ساعت بعد از خوردن قرص آهن موکول کنید. این موضوع در مورد غذاهایی مانند گوشت قرمز نیز صدق می کند.

اگر پزشک برای شما قرص آهن تجویز کرده، توصیه ما به شما این است که ابتدا سری به سایت داروهوم بزنید و انواع قرص آهن موجود را ببینید.

با در نظر گرفتن میزان توصیه شده برای مصرف و همچنین راحتی خودتان یک مدل مکمل یا قرص را انتخاب کنید و در نهایت با توجه به نحوه مصرف قرص آهن تجویز شده توسط پزشکتان یا نوشته شده روی پاکت دارو و توصیه های این مقاله اقدام به استفاده از آن کنید.