علائم پوکی استخوان در زنان جوان

پوکی استخوان (Osteoporosis) در مراحل ابتدایی علائم خاصی ندارد؛ به همین دلیل این بیماری به «بیماری خاموش» مشهور است. بیشتر زنان زمانی که دچار شکستگی استخوان می‌شوند و برای  درمان به مراکز درمانی مراجعه می‌کنند، متوجه این بیماری می‌شوند. سن پوکی استخوان در زنان اغلب ۵۰ سالگی به بعد و در دوران یائسگی است، اما باید بدانید کاهش توده استخوانی از سن ۳۵ سالگی به بعد به تدریج شروع می‌شود. فاکتورهایی مانند سابقه خانوادگی، نژاد، تغییرات هورمونی، بیماری‌های زمینه‌ای مانند پُرکاری تیروئید یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، بی‌تحرکی و رژیم غذایی نامناسب ریسک بروز پوکی استخوان در جوانی را افزایش می‌دهند. بهترین راه برای تشخیص زودهنگام این بیماری انجام آزمایش تراکم استخوان است که با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود.

پوکی استخوان در زنان جوان چه نشانه‌هایی دارد؟

از مهم‌ترین علائم پوکی استخوان در جوانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ناخن‌های ضعیف و شکننده

شکنندگی ناخن‌ها به این معناست که بدن با کمبود مواد مغذی مانند کلسیم، ویتامین D و دیگر مواد معدنی مواجه است. این مواد نقش مهمی در حفظ چگالی استخوان‌ها دارند. کاهش سطح آن‌ها منجر به بروز علائمی مانند شکنندگی ناخن‌ها می‌شود.

بنابراین اگر با چنین مشکلی مواجه هستید و دلیل موجهی برای آن ندارید، بهتر است با دکتر روماتولوژی مشورت داشته باشید. البته به این نکته توجه کنید، شکنندگی ناخن‌ها می‌تواند دلایل متنوعی داشته باشد. برای مثال مواد شوینده، تماس مکرر با آب، لاک، استون و حتی کاشت ناخن ریسک شکنندگی ناخن‌ها را افزایش می‌دهند. بنابراین هر نوع ضعف ناخن را نمی‌توان به پوکی استخوان نسبت داد.

ناتوانی در گرفتن اجسام

پوکی استخوان همه استخوان‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما به نظر می‌رسد برخی استخوان‌های بدن مانند دست و مچ دست بیشتر آسیب می‌بینند. یکی از علائم پوکی استخوان در زنان جوان می‌تواند ناتوانی آن‌ها در گرفتن اجسام باشد. اگر با چنین مشکلی مواجه هستید و دلیل خاصی برای آن پیدا نمی‌کنید، این احتمال وجود دارد که با کاهش توده استخوانی مواجه شده باشید.

شکستگی‌های مکرر

وقتی توده استخوانی در بدن کاهش می‌یابد، استخوان‌ها حالت متخلخل پیدا می‌کنند. در این حالت آن‌ها بافتی شبیه اسفنج دارند؛ یعنی پُر از حفره هستند. در این شرایط یک ضربه کوچک و جزیی برای شکستن آن‌ها کافی است. بیشتر زنان در این مرحله متوجه می‌شوند که به پوکی استخوان مبتلا شده‌اند، زیرا ضرباتی که معمولا قدرت آسیب زدن به استخوان را ندارند برای آن‌ها جدی و خطرناک هستند.

تغییر وضعیت بدن

یکی دیگر از مهم‌ترین علائم پوکی استخوان در زنان جوان تغییراتی است که در ستون فقرات آن‌ها ایجاد می‌شود. در واقع مهره‌های ستون فقرات نیز یکی از آن جاهایی است که پوکی استخوان آن را بیش از سایر استخوان‌های بدن تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این شرایط با مشکلی به نام «شکستگی‌های فشاری» مواجه می‌شوید. این وضعیت می‌تواند یک یا چندین مهره را درگیر کند. با فروپاشی مهره‌ها شکل ستون فقرات نیز تغییر می‌یابد و شما در معرض مشکلات زیر قرار می‌گیرید:

• کاهش ارتفاع ستون مهره‌ها: با گذشت زمان و فروپاشی مهره‌ها به تدریج از ارتفاع ستون فقرات کم می‌شود و کوتاه قد می‌شوید.
• کیفوز: شکستگی‌های فشاری در ناحیه مهره‌های پشتی باعث انحنای ستون فقرات به سمت جلو می‌شود. در این حالت با قوز یا همان کیفوز درگیر خواهید شد.
• درد کمر: درد ناشی از شکستگی‌ها منجر به کمردرد می‌شود.
• کاهش دامنه حرکتی ستون مهره‌ها: با از بین رفتن مهره‌ها، ستون فقرات دامنه حرکتی خود را از دست می‌دهد. این کاهش دامنه تا حدی می‌تواند شدید باشد که انجام فعالیت‌های روزمره را برای شما سخت و دشوار کند.
• آسیب به اعصاب: با آسیب مهره‌های ستون فقرات احتمال درگیر شدن اعصاب این ناحیه نیز وجود دارد. در این شرایط احتمالا با مشکلاتی مانند بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن پاها مواجه می‌شوید.
• تنگی نفس: سایت معتبر پزشکی clevelandclinic، تنگی نفس را یکی دیگر از علائم پوکی استخوان در زنان معرفی کرده است. براساس این سایت، زمانی که مهره‌های ستون فقرات فشرده می‌شوند و انسجام خود را از دست می‌دهند، ظرفیت ریه‌ها نیز کاهش می‌یابد. به همین دلیل زنان مبتلا به این بیماری به‌تدریج با مشکلات تنفسی مواجه خواهند شد.

عقب رفتن لثه‌ها

زمانی که پوکی استخوان پیشرفت می‌کند، بسیاری از زنان با عقب رفتن لثه‌ها مواجه می‌شوند. در این حالت کاهش تراکم استخوان در استخوان‌های فک باعث ایجاد چنین عارضه‌ای خواهد شد.

چند باور اشتباه درباره علائم پوکی استخوان در زنان جوان

برخی باورهای اشتباه باعث می‌شوند که نسبت به این بیماری توجه نشان ندهید. از رایج‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

علائم پوکی استخوان در زنان جوان ظاهر نمی‌شوند

گرچه گفته می‌شود افزایش سن در بروز پوکی استخوان از فاکتورهای مهم است، اما به این معنی نیست که زنان جوان به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. اگر در رژیم غذایی خود به اندازه کافی کلسیم و ویتامین D نداشته باشید، بعید نیست که در سنین جوانی به پوکی استخوان مبتلا شوید. همچنین اگر ورزش در سبک زندگی شما جایی ندارد، ریسک بروز این بیماری را برای خود افزایش داده‌اید و ممکن است قبل از رسیدن به سنین سالمندی با پوکی استخوان درگیر شوید.

پوکی استخوان فقط زنان را درگیر می‌کند

پوکی استخوان در مردان هم دیده می‌شود، اما ریسک بروز آن در زنان بیشتر است. پزشکان تغییرات هورمونی در زنان (کاهش سطح استروژن) را از عوامل تاثیرگذار در بروز این بیماری می‌دانند. به همین دلیل در آزمایش‌های چکاپ زنان بررسی سطح این هورمون مورد توجه قرار می‌گیرد. یائسگی، سندرم تخمدان پلی‌کیستک و مصرف داروهای هورمونی (مانند داروی لووتیروکسین برای کم‌کاری تیروئید) می‌توانند از دلایل کاهش استروژن در بدن زنان باشد. اگر با چنین مشکلاتی مواجه هستید، بهتر است با بهترین پروفسور زنان و زایمان در تهران مشورت داشته باشید.

پوکی استخوان درد دارد

در مراحل ابتدایی درد از علائم پوکی استخوان نیست؛ در واقع هیچ دردی ندارید. زمانی که بیماری پیشرفت می‌کند و استخوان‌ها شروع به فروپاشی می‌کنند، دردها نیز ظاهر می‌شوند.

فقط سقوط و ضربه‌های سخت باعث شکسته شدن استخوان‌های پوک می‌شود

نکته پوکی استخوان اینجاست که فعالیت‌های روزمره مانند پیاده‌روی یا بلند کردن اجسام سبک می‌توانند باعث شکستگی‌های جدی در استخوان‌ها شوند.

اگر علائم نگران‌کننده‌ایی دارید، بهتر است با پزشک متخصص مشورت داشته باشید. تشخیص زود‌هنگام در مدیریت بهتر این بیماری به شما کمک می‌کند. باید بدانید راهی برای درمان پوکی استخوان وجود ندارد. زمانی که بیماری شروع می‌شود، روز به روز پیشرفت می‌کند. بهترین راه برای درمان پیشگیری است.