چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند؟ + ویتامین‌های ضروری برای افراد مختلف

براساس آمار سازمان جهانی بهداشت ویتامین A و پس از آن مواد معدنی شامل آهن و ید، شایع‌ترین کمبودهای ویتامین و مینرال هستند. امروزه تقریبا همه نیاز به مصرف مولتی ویتامین دارند. با این حال اگر می‌خواهید بدانید چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند این مقاله را بخوانید.

کمبود ویتامین ها و مصرف مولتی ویتامین ها

افراد زیادی در جهان دچار کمبود ویتامین هستند. از کمبود ویتامین D که در دسترس‌ترین ویتامین از طریق خورشید است تا کمبود A که بر اثر کمبود آن سالانه بین ۲۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار کودک نابینا می‌شوند. کمبود ویتامین D شایع‌ترین نوع کمبود ویتامین در بین ایرانی‌ها است. تقریبا 80 درصد ایرانی‌ها کمبود ویتامین D دارند.

زمانی‌که مواد معدنی و ویتامین‌ها به اندازه کافی به بدن شما نرسد، عوارضی را تجربه خواهید کرد.

• ریزش مو
• لاغری غیرعادی علیرغم خوب غذا خوردن
• جوش و آکنه
• مشکلات گوارشی مانند یبوست و معده درد
• درد عضلات و مفاصل
• نوسانات خلقی یا حتی اختلالات روحی و روانی

برخی از مهم‌ترین عوارض کمبود ویتامین‌ها در بدن هستند. اگر با پرسش چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند روبرو هستید، نگاهی به وضعیت جسمی خود بیندازید، شاید بدنتان خودش دارد علامت می‌دهد. در ادامه علائم کمبود ویتامین‌ها و کسانی که باید در روتین خود مولتی ویتامین بگنجانند بررسی شده است.

علائم و عوارض کمبود ویتامین‌ها به صورت های مختلفی بروز می‌کنند.

بیشتر بخوانید:ویتامین های محلول در چربی

رابطه رژیم غذایی و مصرف مولتی ویتامین

کمبود ویتامین A در افرادی که سوءتغذیه دارند مشهودتر است. ویتامین D در کسانی که از خانه بیرون نمی‌روند کم می‌شود. معتادان و کسانی که الکل و سیگار مصرف می‌کنند، دچار کمبود ویتامین B می‌شوند. کمبود آهن، کلسیم، منیزیم، پتاسیم و مینرال‌های ضروری دیگر برای بدن نیز با عدم رعایت رژیم غذایی درست به وجود می‌آید.

باتوجه‌به این موضوع حرف اول در کمبود ویتامین‌ها در بدن را رژیم غذایی نامناسب می‌زند. پزشکان وقتی از آن‌ها پرسیده می‌شود چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند، در وهله اول کسانی را نام می‌برند که رژیم غذایی خوبی ندارند.

افرادی که عادت به خوردن غذاهای چرب و شور دارند. کسانی که فست فود زیاد می‌خورند. گیاهخواران و وگن‌هایی که مواد گوشتی در برنامه غذایی خود ندارند. همچنین کسانی که با توجه به بیماری‌های خاصی که دارند نمی‌توانند برخی مواد غذایی را بخورند.

یک رژیم غذایی باید شامل تمام ویتامین‌ها و مینرال‌ها باشد. از گوشت سفید و قرمز گرفته تا دانه‌های گیاهانی که پر از ویتامین هستند. تا زمانی که سبک و عادات غذایی خود را اصلاح نکنید، باید قرص و مکمل مولتی ویتامین استفاده کنید. هرچند که توصیه می‌شود به طور کلی نیز روزی یک مولتی ویتامین را بخورید. این قرص‌ها بی خطر هستند و از عوارض زیادی جلوگیری می‌کنند.

با انتخاب رژیم غذایی درست می‌توانید نیاز خود به مولتی ویتامین را کم می‌کنند

بالا رفتن سن مصرف مولتی ویتامین می طلبد

برخی از ویتامین‌ها در بدن تولید می‌شوند. آن هم در شرایطی که مواد غذایی لازم که حاوی ویتامین و آنزیم‌های تولیدکننده ویتامین هستند، به درستی به بدن برسد. با بالا رفتن سن و تنبل شدن بدن، ویتامین‌ها به خوبی جذب نمی‌شوند و ساخت و ساز آن‌ها در بدن کاهش می‌یابد. به همین دلیل زمانی که پا به سن می‌گذارید باید مصرف مولتی ویتامین‌ها را شروع کنید.

از 65 سالگی به بعد مکانیسم سوخت و ساز بدن تغییر می‌کند. با تنبل شدن اندام‌هایی مانند کبد و کلیه نیاز به خوردن قرص‌های مولتی ویتامین افزایش پیدا می‌کند. باکتری های مفید معده که وظیفه تولید کردن ویتامین K و B را دارند نیز ممکن است در کهن سالی بنا به سن یا بیماری از کار بیفتند. به همین دلیل پزشکان در اغلب مواقع برای سالمندان مولتی ویتامین تجویز می‌کنند.

مولتی ویتامین های مناسب برای سالمندان

با بالا رفتن سن مواد غذایی تولیدکننده ویتامین‌های گروه B در بدن کاهش می‌یابد. همچنین بدن توانایی جدا کردن ویتامین از پروتئین حامل آن را به مرور از دست می‌دهد. از آنجا که ویتامین B باید توسط مواد غذایی به بدن برسد و بدن شروع به تجزیه و تولید آن کند، در سنین بالا مولتی ویتامین‌های ویتامین B تجویز می‌شود.

مولتی ویتامین‌های ویتامین A روی بینایی تاثیر دارند. این دلیلی است که پزشکان سالمندان را در پاسخ به سوال چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند، نام می‌برند. با این که این ویتامین به راحتی از طریق مواد غذایی به دست می‌آید، اما مصرف مولتی ویتامین‌های A کمک می‌کند تا سیستم ایمنی در افراد مسن تقویت شود. از طرف مقابل این افراد باید مواظب باشند ویتامین A را بیش از حد مصرف نکنند چون باعث مسمومیت می‌شود.

ویتامین C برای زنان بالای 50 سال باید روزانه 75 میلی‌گرم مصرف شود. این مقدار برای مردان مسن 90 میلی‌گرم است. مولتی ویتامین‌های ویتامین C سیستم ایمنی بدن این افراد را تقویت و از ضعف بینایی در آن‌ها جلوگیری می‌کند. این مولتی ویتامین همچنین روی ساخت کلاژن تاثیر دارند و روند پیری مخصوصا ایجاد چین و چروک‌ها را به تعویق می‌اندازد.

بیشتر بخوانید: بهترین مولتی ویتامین برای مردان

یکی از مهمترین ویتامین‌هایی که سالمندان باید از طریق مکمل‌های مولتی ویتامین دریافت کنند، ویتامین D است. به دلیل این که سالمندان کمتر از خانه بیرون می‌روند و پوستشان برای آفتاب گرفتن ضعیف شده است، ویتامین D مورد نیاز بدن خود را باید از طریق مولتی ویتامین تامین کنند.

زمانی که دریافت ویتامین D کم می‌شود، کلسیم نیز در بدن کاهش می‌یابد. به همین دلیل سالمندان همراه با قرص مولتی ویتامین حاوی ویتامین دی باید قرص‌های کلسیم نیز مصرف کنند. مکمل‌های مولتی ویتامین حاوی کلسیم و ویتامین D از بروز بیماری‌های مرتبط با پوکی استخوان، فشار خون بالا و سرطان روده بزرگ جلوگیری می‌کنند.

مولتی ویتامین نیازی برای زنان باردار و شیرده

یکی از مهم‌ترین گروه‌هایی که باید مصرف مولتی ویتامین را در برنامه غذایی خود بگنجانند، زنان شیرده و مادران باردار هستند. زنان باردار باید از طریق مولتی ویتامین‌ها، ویتامین‌های مورد نیاز بدن خود و جنین را تامین کنند. به دلیل این که جنین کاملا از مواد مغذی بدن مادر تغذیه می کند، نیاز است تا کمبود ویتامین‌ها از طریق مکمل‌های غذایی و قرص‌های مولتی ویتامین تامین شود.

کودکان شیرخوار نیز مواد مغذی، پروتئین، ویتامین و مینرال‌ها را اغلب  از شیر مادر دریافت می‌کنند. به جز کودکانی که از همان ابتدا با شیر خشک تغذیه می‌شوند. مادران شیرده باید مولتی ویتامین مصرف کنند تا خود و کودکشان دچار کمبود ویتامین و بیماری‌های ناشی از آن نشود.

اهمیت مصرف مولتی ویتامین در دوران بارداری و مراقبت‌های قبل و بعد آن آنقدر زیاد است که سازمان جهانی بهداشت برای آن دستورالعمل مصرف اعلام می‌کند. این سازمان، مراکز بهداشتی سراسر جهان، بخصوص در کشورهای کم درآمد و جهان سوم را ملزم می‌کند تا برای مادران باردار مولتی ویتامین‌های ضروری را تجویز کند. مولتی ویتامین‌هایی که حداقل ویژگی‌های زیر را داشته باشند.

• حداقل 27 میلی‌گرم آهن در آن‌ها وجود داشته باشد.
• مهمترین اسیدهای چرب امگا 3 را داشته باشد؛ مانند DHA .
• رنگ‌های مصنوعی، جیوه و افزودنی‌های غیر مجاز نداشته باشد.

مهم‌تر از همه به لحاظ پزشکی مورد تایید باشد. برای این موضوع حتما باید نوع مولتی ویتامین یا توسط پزشک مشخص شود یا مرکز بهداشت آن را تایید کند.

مولتی ویتامین هایی که زنان باردار و مادران شیرده باید بخورند

مهم‌ترین مواد معدنی و ویتامین‌هایی که زنان باردار باید مصرف کنند شامل؛ فولیک اسید، ویتامین D، ویتامین C و ویتامین A است. فولیک اسید و قرص‌های مولتی ویتامین آهن برای رشد مغز جنین ضروری هستند. مولتی ویتامین فولیک اسید نیز از اختلالات فشار خون بالا برای مادر و نقض‌های مادرزادی برای جنین جلوگیری می‌کند. زنان باردار و مادرانی که به فرزند خود شیر می‌دهند، با مصرف روزانه 0.6 میلی گرم مولتی ویتامین فولات از آسیب‌های کمبود این ویتامین در امان خواهند بود.

ویتامین D به تنهایی و همچنین در کنار کلسیم به رشد و تشکیل استخوان‌های جنین کمک می‌کند. میزان کلسیم و ویتامین D در زنانی که ماه‌های آخر بارداری را می‌گذارنند به شدت کاهش می‌یابد. در واقع دلیل خراب شدن دندان‌های مادران پس از بارداری، دردهای استخوانی و پوکی استخوان همین کمبود ویتامین D و کلسیم در دوران بارداری است. زنان باردار باید روزانه 400 IU ویتامین D مصرف کنند. میزان کلسیمی که باید روزانه به بدن مادر باردار و شیرده برسد بین 1000 تا 1300 IU است.

دیگر ویتامین‌هایی که از طریق مولتی ویتامین می‌توانند نیاز مادر و جنین یا نوزاد را رفع کنند در زیر آمده است.

• زینک یا روی
• ید
• ویتامین A
• منیزیم
• فسفر
• سلنیوم
• ویتامین B12

بنا به توصیه WHO ابتدا باید رژیم غذایی کاملا در این دوران تصحیح شود و ویتامین‌های لازم از طریق غذا به بدن مادر و فرزند برسند. با این حال اگر این امکان وجود ندارد و همچنین به دلیل این که برخی مواد غذایی مقدار مورد نیاز بدن را تامین نمی‌کند یا با بدن فرد سازگاری ندارد، قرص‌های مولتی ویتامینی توصیه می‌شود که حاوی تمام ویتامین‌های لازم باشد.

بیشتر بخوانید:برای خارش بدن چه بخوریم؟

اهمیت مصرف مولتی ویتامین ها در دوران یائسگی

زنان با بالارفتن سن دچار تغییرات هورمونی و بالا و پایین شدن سطح استروژن و پروژسترون می‌شوند. در این دوران که چرخه قاعدگی به سمت اتمام می‌روند، شاهد تغییرات زیادی در خلق و خود، سیستم ایمنی و حتی تحلیل بافت استخوان هستند. به همین دلیل نیاز است تا از طریق مولتی ویتامین‌ها نیازهای بدن به ویتامین و مواد مغذی را پاسخ دهند.

این دوره یک دوره طبیعی از زندگی زنان است که باید با توجه و درک در کنار همدلی از آن گذر شود. زنانی که به سمت دوران پسا قاعدگی می‌روند نیاز دارند تا از طریق مصرف مولتی ویتامین‌ها و مواد غذایی مغذی دوران پسا قاعدگی را به سلامت به اتمام برسانند.

برخی مکمل‌های مولتی ویتامین ریشه گیاهی دارند؛ مانند عصاره گل مغربی، کوهوش سیاه یا گیاه 5 انگشتی که علائم یائسگی را بهبود می‌بخشد. روی کیفیت خواب تاثیر دارد، خلق و خو را بهبود می‌بخشند و در کاهش احساس افسردگی موثر هستند.

ویتامین های موجود در مولتی ویتامین های مناسب برای دوران پسا قاعدگی

مهمترین ویتامین‌هایی که باید در مولتی ویتامین‌های دریافتی زنان در دوران پسا قاعدگی وجود داشته باشد را در زیر می‌خوانید.

• کلسیم: در دوران یائسگی ترشح هورمون استروژن افزایش می‌یابد که برای زنان باعث پوکی استخوان می‌شود. کلسیم برای جلوگیری از پوکی استخوان باید در از طریق مصرف مولتی ویتامین به بدن برسد.
• ویتامین D: در کنار کمک به جذب کلسیم و جلوگیری از پوکی استخوان، زنان یائسه برای تقویت سیستم ایمنی بدن باید ویتامین D مصرف کنند. همچنین ویتامین D روی خلق و خو و کاهش احساس افسردگی تاثیر دارد.
• منیزیم: این ماده معدنی را در مولتی ویتامین‌ها باید بیابید. اثر آن روی دوران پسا قاعدگی به صورت کاهش عوارضی مانند گرگرفتگی، بی‌خوابی، گرفتگی عضلات و نوسانات خلقی خواهید دید.
• ویتامین k: ویتامین k همراه با سایر ویتامین‌های اثرگذار روی شاخص توده استخوان، از پوکی استخوان در دوران پسا قاعدگی جلوگیری می‌کند. این ویتامین را در مولتی ویتامین‌هایی که حاوی کلسیم، منیزیم و ویتامین دی جستجو کنید.

در کنار این ویتامین‌ها و مواد معدنی، امگا3 نیز یکم ماده مهم برای دوران یائسگی است. قرص‌ها و مکمل‌های مولتی ویتامین حاوی امگا3 از طرف پزشکان برای زنان یائسه که می‌پرسند چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند، تجویز می‌شود.

بیشتر بخوانید:بهترین مولتی ویتامین برای استرس

مولتی ویتامین ها برای گیاهخواران الزامی هستند

یکی از کسانی که حتما در پاسخ چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند، نام برده می‌شوند، گیاهخواران هستند. این افراد به دلیل عدم مصرف انواع گوشت‌ها یا حتی مواد غذایی حیوانی از ویتامین‌های موجود در این گروه غذایی محروم هستند.

یکی از ویتامین‌هایی که در گیاهخواران به شدت کاهش می‌یابد، ویتامین کوبالامین یا b12 است. از آنجا که منبع این ویتامین منابع غذایی حیوانی است؛ بنابراین در بدن گیاهخواران وجود ندارد. به همین دلیل لازم است تا گیاهخواران از طریق قرص‌های مولتی ویتامین این ویتامین را دریافت کنند.

دیگر ویتامین‌های مورد نیاز برای گیاهخواران شامل کلسیم، آهن، ویتامین D، کراتین و کارنوزین است. اگرچه از طریق برخی گیاهان و حبوبات مقدار مناسبی از هر ویتامین می‌تواند تامین شود، اما به دلیل نوع و سبک غذایی وجود مولتی ویتامین برای گیاهخواران الزامی است.

ورزشکاران حرفه ای باید مولتی ویتامین بخورند

اگر ورزشکارید باید بدانید شما یکی از کاندیداهای اصلی چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند هستید. در واقع کسانی که فعالیت بدنی شدید دارند، یکی از اصلی‌ترین دسته افرادی هستند که باید مولتی ویتامین را در برنامه تغذیه‌ای خود بگنجانند.

به دلیل این که این افراد از بدن خود به مقدار زیادی کار می‌کشند و تعریق زیادی دارند، مقدار زیادی از ویتامین‌ها را از طریق تعریق پوست از دست می‌دهند. علاوه بر این سوخت و ساز بدن این افراد باعث می‌شود همه ویتامین‌های دریافت شده توسط مواد غذایی با سرعت بیشتری مصرف شوند. در نتیجه بدن آن‌ها با سرعت بیشتری دچار کمبود ویتامین می‌شود.

مولتی ویتامین‌های حاوی ویتامین B و منیزیم سطح انرژی را در ورزشکاران بالا نگه می‌دارد. ریز مغذی‌ها مانند آهن یا ویتامین D روی فعالیت ورزشی مخصوصا برای بانوان تاثیر دارد.  ویتامین‌های C و E روی سیستم ایمنی ورزشکاران تاثیر دارند و برای جلوگیری از بیماری‌های عفونی مفیدند.

اگر فعالیت بدنسازی انجام می‌دهید و در دوره حجم هستید باید مولتی ویتامین‌های ورزشی حاوی زینک، منگنز، ویتامین دی، سلنیوم و ویتامین E مصرف کنید. این ویتامین‌ها و مینرال‌ها هم روی شاخص توده بدنی تاثیر گذارند و هم برای ریکاوری بعد از تمرین اهمیت دارند.

سخن آخر

مولتی ویتامین‌ها کمک می‌کنند تا مواد معدنی، مینرال‌ها، پروتئین‌ها و ویتامین‌هایی که در معرض کمبود برای بدن قرار دارند، به بدن برسند. اگر می‌خواهید بدانید چه کسانی باید مولتی ویتامین بخورند، ابتدا آزمایش خون بدهید تا بفهمید با کمبود کدام ویتامین روبرو هستید. همچنین می‌توانید از مشاوران و داروسازان داروخانه آنلاین داروهوم نیز مشورت بگیرید تا در کوتاه‌ترین زمان، بهترین مولتی ویتامین‌ها را به شما معرفی کنند.