قرص و مکمل پارکینسون

یکی از بیماری های بسیار شناخته شده عصر جدید، پارکینسون نام دارد. این بیماری موجب لرزش اندام های بدن می شود که پایه و اساس ابتلا به آن، اختلالات عصبی است. برای پیشگیری از شدت این بیماری داروهای درمانی متفاوتی وجود دارند، اما سوال این است که چه عواملی در ابتلا به این مشکل نقش دارند؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال باید بگوییم که افزایش سن، مشکلات عصبی، کمبود برخی از ویتامین های بدن، اختلالات ژنتیکی و بسیاری از عوامل دیگر در این خصوص نقش اساسی دارند.

این بیماری تخریب کننده سلول های عصبی، موجب آسیب به نورون های تولید کننده دوپامین در مغز می شوند و با تاثیرگذاری روی آنها، عملکرد مغز را مختل می کنند. با از بین رفتن یا آسیب به این سلول های عصبی و کاهش دوپامین، مشکلات حرکتی در افراد ایجاد می شود. این مشکلات عموما با لرزش اندام ها همراه هستند و موجب عدم تعادل در زمان راه رفتن یا ایستادن می شوند.

با توجه به شدت این بیماری، علائم آن نیز در افراد متفاوت است، اما شایع ترین نشانه های بیماری مورد نظر، شامل لرزش اندام ها، سفتی عضلات، کند شدن حرکت، عدم تعادل و اختلالات شناختی و عصبی است. برای آشنایی بیشتر با این بیماری و مکمل های مورد نیاز برای پیشگیری یا درمان آن با ما همراه باشید.

بیماری پارکینسون (PD) چیست؟

این بیماری اختلالی شایع است که بیشتر افراد در سن 60 سالگی را به خود درگیر می کند. همچنین احتمال ابتلای مردان به این بیماری حدود 50 درصد بیشتر از زنان است. تنها حدود 4 درصد از افراد در سن کمتر از 50 سال به این عارضه دچار می‌ شوند. این اختلال مزمن عصبی موجب ایجاد مشکلات حرکتی و عدم تعادل در افراد می شود و راه رفتن یا انجام کارهای روزمره را برای آنان با مشکل روبرو می کند.

این اختلال در اثر آسیب به سلول های نورون مغز و کاهش دوپامین اتفاق می افتد. در نتیجه این بیماری، حرکت بیمار با مشکل روبرو می شود و به دلیل سفت شدن ماهیچه های بدن کنترل و حرکت آنها به سختی صورت می گیرد. در صورت عدم درمان به موقع و استفاده نکردن از داروها یا مکمل های تقویتی، لرزش اندام های بدن افزایش پیدا می کند و این بیماری شدیدتر می شود.

دلیل ابتلا به این مشکل مشخص نیست و هنوز درمان قطعی برای آن یافت نشده است. به همین دلیل تنها راه پیشگیری از ابتلا به آن، مصرف مواد غذایی سالم و مکمل های تقویتی حاوی ویتامین ها، مواد معدنی و اسیدهای چرب است. همچنین برخی از داروهای درمانی برای کنترل و پیشگیری از شدت یافتن پارکینسون تجویز می شوند که مصرف روزانه آنها ضروری است.

در واقع عملکرد بد نورون ها یا مرگ سلول های عصبی در مغز، دلیل اصلی ابتلا به این بیماری است. مغز افراد دارای این مشکل عصبی و حرکتی، دوپامین کمتری نسبت به یک فرد سالم تولید می‌ کند. دوپامین ماده ای شیمیایی است که پیام های عصبی مربوط به کنترل حرکات بدن را به مغز می رساند و در نحوه انجام صحیح حرکت نقش دارد. با کاهش این ماده بدون شک در کنترل حرکات بدن اختلال ایجاد می شود که نتیجه آن، لرزش بدن و عدم حفظ تعادل است.

بیماری پارکینسون چه علائمی دارد؟

این بیماری مانند سایر بیماری های دیگر خود را با علائم مشخصی نشان می دهد. این علائم شامل موارد زیر می شوند:

• عدم توانایی در راه رفتن
• کاهش تعادل در زمان ایستادن یا حرکت
• کاهش هماهنگی بین چشم و اندام بدن
• ایجاد لرزش در اندام های بدن مانند دست ها، پاها و سر
• ابتلا به مشکلات گوارشی
• عدم تکلم راحت و ایجاد لکنت زبان
• کاهش حافظه و قدرت فکر کردن
• بلعیدن سخت غذا
• سفت شدن ماهیچه ها

این بیماری در اثر عوامل متعدد همچون: قرار گرفتن در معرض سموم و آفت کش های گیاهی و شیمیایی، افزایش سن، زوال عقل، اختلالات ژنتیکی، مشکلات عصبی، مصرف بی رویه الکل و کافئین ایجاد  می شود و برای پیشگیری از ابتلا به آن باید در فضایی به دور از سموم و تنش های عصبی زندگی کرد.

داروهای مناسب برای کنترل بیماری پارکینسون چیست؟

برای درمان پارکینسون، 3 روش متفاوت وجود دارد که شامل تراپی، دارو و جراحی می شوند. دارو درمانی اولین گزینه برای کنترل این بیماری است، زیرا بدین طریق سطح دوپامین در مغز افزایش پیدا می کند و حرکت اندام های بدن راحت تر صورت می گیرند. پزشک با بررسی وضعیت جسمی بیمار و پیشرفت بیماری، داروهای متفاوتی را برای او تجویز می کند. برنامه درمانی برای هر بیمار متفاوت است و بنا به شرایط جسمی و شدت بیماری توسط پزشک تعیین می شود. بهترین داروهای کنترل کننده این اختلال شامل موارد زیر هستند.

1. داروی لوودوپا

این دارو برای درمان اولیه این مشکل عصبی و حرکتی بسیار مناسب است و موجب کاهش لرزش اندام های بدن و سفتی عضلات می شود. لوودوپا با تحریک سلول های عصبی به تولید دوپامین بیشتر در مغز کمک می‌ کند. مصرف این دارو برای درمان پارکینسون همراه با کاربی دوپا نیز تجویز می شود. در این صورت عوارض جانبی لوودوپا مانند استفراغ، حالت تهوع و افت فشار خون کاهش پیدا می کند و مغز سریع تر ترشح دوپامین را انجام می‌دهد. این دارو به کنترل حرکات بدن کمک می کند و سفتی آنها را تا حدود زیادی از بین می برد.

1. آگونیست های دوپامین

این دارو با تقلید از عملکرد مغز موجب تولید دوپامین می شود. البته تاثیر آن مانند داروی لوودوپا نیست و در کاهش سفتی عضلات و حرکت صحیح آنها نقشی ندارد.

3. مهارکننده های کاتکول O-متیل ترانسفراز (COMT)

این دارو به مسدود کردن آنزیم تجزیه کننده دوپامین در مغز کمک می‌ کند و عموما همراه با داروی لوودوپا مصرف می‌ شوند. از این رو توانایی بدن در از بین بردن دوپامین کاهش پیدا می کند.

4. مونوآمین اکسیداز B

این نوع داروهای مهارکننده نیز از کاهش یا تجزیه دوپامین توسط آنزیم های مغزی جلوگیری می کنند و مدت زمان اثرگذاری این ماده در مغز را افزایش می دهند.

5. آنتی کولینرژیک ها

این داروها نیز موجب کاهش لرزش بدن در افراد مبتلا به پارکینسون می شوند و سفتی عضلات را درمان می کنند.

6. داروی آمانتادین

با مصرف آمانتادین عوارض داروی لوودوپا که همان حرکات غیر ارادی است، کاهش پیدا می کند.

7. ایسترادفیلین

این دارو نیز جز آنتاگونیست های گیرنده آدنوزین A2A به شمار می‌ رود. مصرف این دارو همراه با کاربی دوپا و لوودوپا تجویز می شود. از آنجایی که عوارض جانبی این داروها متفاوت هستند، قبل از مصرف آنها باید مشورت های لازم با پزشک صورت گیرد.

اثر بیماری اختلال حرکتی و عصبی در کاهش ویتامین ها چگونه است؟

این بیماری یکی از مشکلاتی است که در اثر اختلالات عصبی و کاهش دوپامین در مغز ایجاد می‌ شود. این مشکل در کاهش برخی از ویتامین ها در بدن نقش دارد. ویتامین‌ D از جمله موادی است که میزان آن در بدن با این بیماری ارتباطی مستقیم دارد. نقش این ویتامین در جذب کلسیم و متابولیسم بدن را نیز نباید نادیده گرفت.

کاهش ویتامین D در بدن موجب ضعف سیستم ایمنی می شود و جذب کلسیم را نیز با مشکل مواجه می کند. همچنین این ویتامین قدرت بدن را برای درمان بیماری ها افزایش می دهد. بیماری پارکینسون در کاهش ویتامین D تاثیرگذار است. به همین دلیل یکی از مکمل های مورد نیاز بدن این افراد، شامل ویتامین D می شود. همچنین مصرف برخی از غذاها مانند ماهی و همچنین نور خورشید نیز در تامین این ویتامین موثر هستند.

بهترین مکمل های طبیعی برای پیشگیری و بهبود پارکینسون چیست؟

یکی از بهترین درمانی های این بیماری استفاده از ترکیبات و مکمل های دارویی است. برخی از این مکمل ها دارای ترکیبات گیاهی مفیدی نظیر: چای سبز، خار مریم، زنجبیل و غیره هستند. مکمل های مناسب دیگر برای حل این اختلال شامل: کلسیم، کوآنزیم Q10، ویتامین C، ویتامین D، ویتامین D، آهن، ویتامین B12، فولات، آنتی اکسیدان و اسید چرب امگا 3 می شوند. هر کدام از این مکمل ها باید با تجویز پزشک و زیر نظر او مورد استفاده قرار گیرند.

این بیماری دارای علت مشخصی نیست. به همین دلیل درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد. این مکمل ها نیز باید در دوزهای مشخص مصرف شوند، در غیر این صورت عوارض جانبی آنها بسیار خطرناک است. در ادامه برخی از این مکمل ها و تاثیر آنها در کاهش شدت پارکینسون را بررسی می کنیم.

1. مکمل های حاوی اسید چرب امگا3

اسیدهای چرب امگا 3 یکی از مفیدترین موادی هستند که بدن برای تقویت خود به آنها نیاز دارد. این اسیدها در مواد غذایی متفاوتی وجود دارند و بر اساس نتایج تحقیقات صورت گرفته روی آنها، فواید این ترکیبات در کاهش ابتلا به بیماری اختلال عصبی و حرکتی به اثبات رسیده است. این تحقیقات روی موش های مصرف کننده این ماده انجام شده است که نتیجه آن عملکرد بهتر مغز این موجودات بود.

اسیدهای چرب دارای انواع متفاوتی هستند که از این بین دو نوع بسیار مفید آن در کاهش زوال عقل شامل: اسید دوکوساهگسوئونیک (DHA) و اسید آیکوزاپنتائونیک (EPA) می شوند. این مواد در ماهی سالمون و خال خالی به وفور یافت می شوند. اسید چرب امگا3 دیگری به نام آلفا لینولنیک (ALA) نیز در سبزیجات دارای برگ سبز، روغن کتان، مغزها، روغن سویا و کانولا وجود دارد.

از آنجایی که اسیدهای چرب در بدن به تولید نمی رسند، باید آنها را از طریق مصرف مواد غذایی و مکمل ها تامین کرد. مصرف 1000 میلی گرم از این مکمل به صورت روزانه در کاهش ابتلا به پارکینسون موثر است. این مکمل اختلالات رفتاری و افسردگی این افراد را نیز درمان می کند.

2. کلسیم و ویتامین D

از آنجایی که این بیماری موجب کاهش کلسیم در بدن می شود و مصرف قرص لوودوپا با مصرف لبنیات تداخل دارد، بهتر است کلسیم مورد نیاز بدن این افراد از طریق مکمل های حاوی این ماده تامین شود. البته مواد غذایی همچون: غلات، برنج غنی شده از کلسیم، شیر سویا و سایر مواد غذایی غنی شده از کلسیم نیز منابع مفیدی برای تامین این ماده معدنی مفید هستند.

ویتامین D موجود در نور خورشید نیز برای جذب کلسیم ضروری است. از آنجایی که تمام بیماران مبتلا به پارکینسون دارای شرایط مناسب برای قرارگیری زیر نور خورشید نیستند، مصرف مکمل های این ماده توصیه می شود. مصرف غذاهایی همچون ماهی سالمون، تخم مرغ، شیر، شیر گیاهان، غلات، جگر و مارگارین نیز در تامین این ویتامین مورد نیاز بدن موثر است. در واقع بدون این ویتامین جذب کلسیم در بدن با اختلال مواجه می‌شود.

دوز این مکمل برای افراد بالای 50 سال 400IU در نظر گرفته می شود. همچنین افراد بالای 70 سال نیز مجاز به مصرف دوز 600IU از این مکمل در روز هستند. نتیجه تحقیقات نشان می دهد که افراد دارای کمبود ویتامین D در سنین متوسط حدود 65 درصد بیشتر از افراد دارای سطوح بالای این ویتامین در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. بهترین مکمل های حاوی این مواد عبارتند از:

• قرص کلسیم 600 میلی گرم و ویتامین دی3 یوروویتال
• قرص کلترکس پلاس هلث برست
• قرص کلسیم پلاس اکسترا هپینس
• قرص ویتامین د3 فورت 1000 واحدی هولیستیکا
• سافت ژل ویتامین د3 1000 واحدی او پی دی فارما
• قرص ویتامین د3 یوروویتال 1000 واحدی

3. مکمل های ویتامین C و E

ویتامین C و E، دو ماده آنتی اکسیدانی بسیار قوی به شمار می روند که برای کاهش ابتلا به این اختلال مفید هستند. ویتامین C تقویت کننده سیستم ایمنی است و در بسیاری از مرکبات، سبزیجات و جگر حیوانات وجود دارد. ویتامین E نیز در آجیل ها، روغن های گیاهی، سبزیجات با برگ سبز، دانه ها، آووکادو و فلفل دلمه ای موجود است. تحقیقات صورت گرفته روی  41058 نفر در کشور سوئد نشان می دهد با مصرف این مکمل ها حدود 32 درصد از ابتلا به این بیماری کاسته شده است. در ادامه، برخی از بهترین مکمل های حاوی این دو ماده را معرفی خواهیم کرد:

• قرص ویتامین ث و رزهیپ ابورنز
• قرص ویتامین ث 1000 میلی گرم او پی دی فارما
• قرص ویتامین ث و رزهیپ برونسون
• کپسول ویتامین E آپوویتال
• کپسول ویتامین ای 600 واحد هلث اید
• کپسول ژلاتینی ویتامین ای هلث برست

4. کوآنزیم CoQ10 در درمان پارکینسون

کوآنزیم Q10 جز آنتی اکسیدان های بسیار قوی است که سرعت روند این بیماری را تا حدود زیادی کاهش می دهد. این ماده در بسیاری از واکنش های طبیعی بدن نقش دارد و کمبود آن در بدن بیماران دارای این اختلال به اثبات رسیده است. تمامی سلول های بدن دارای این کو آنزیم هستند و از این طریق با اثر مخرب رادیکال های آزاد و اکسیداتیو سلول ها مقابله می کنند. افراد مبتلا به این بیماری برای جبران کمبود این ماده در بدن باید روزانه 1200 میلی گرم از مکمل کوآنزیم Q10 استفاده کنند.

5. مکمل های حاوی فولات و فولیک اسید

این بیماری که ناشی از سموم محیطی و اختلالات ژنتیکی و عصبی است، با مصرف مکمل های حاوی فولات یا فولیک اسید تا حدود زیادی قابل پیشگیری است. این ماده اختلالات عصبی را کنترل می کند و برای جلوگیری از مشکلات ژنتیکی اعصاب مرکزی موثر است. فولات یا ویتامین B9 به کاهش هموسیستئین در بدن نیز کمک می کند و برای تقویت حافظه و سلامت مغز گزینه مناسبی است. آزمایش مکمل های فولات روی موش ها نشان از تاثیر این ماده مفید در کاهش ابتلا به پارکینسون می دهد. این بیماری که ناشی از کاهش دوپامین در مغز است، موجب ایجاد اختلالات حرکتی و لرزش اندام های بدن می شود.

مکمل های فولات همراه با ویتامین B12 در تولید گلبول های قرمز خون و سلول های عصبی موثر هستند و به ساختار درست DNA نیز کمک می کنند. بر اساس تحقیقات دانشمندان در این زمینه، سطح این ویتامین‌ در بدن افراد مبتلا به اختلال حرکتی و عصبی بسیار پایین است. به همین دلیل عملکرد حرکتی و ذهنی آنان تحت تاثیر قرار می گیرد. این دو ویتامین به سوخت و ساز هموسیستئین نیز کمک می کنند. این ماده در افراد مبتلا به این بیماری که مصرف کننده داروی لوودوپا  هستند، در سطح بالایی قرار دارد که نتیجه آن ایجاد اختلالات شناختی است. در ادامه برخی از بهترین مکمل های حاوی این ماده مهم را معرفی می کنیم:

• قرص فولیک اسید 800 آپوویتال
• قرص فولیک اسید هلث اید 400 میکروگرم
• قرص آیزن و ید و فولیک اسید یوروویتال
• کپسول فرو پلاس یوروویتال

6. پلی فنول چای سبز یا GTPs 

پلی فنول ها دارای خواص آنتی اکسیدانی بالایی هستند که از فعالیت رادیکال های آزاد در بدن جلوگیری می کنند. تحقیقات جدید در مورد فواید پلی فنول ها نشان می دهد که اختلالات عصبی با مصرف آنها در بیماران دارای این اختلال کاهش پیدا می کند.

نتیجه گیری نهایی

پارکینسون نوعی اختلال حرکتی و عصبی است که در اثر عوامل متعددی همچون: افزایش سن، کاهش تولید دوپامین در مغز، قرارگیری در معرض سموم آفت کش و اختلالات ژنتیکی ایجاد می شود. برای درمان این بیماری هنوز راه حل مشخصی وجود ندارد. تنها راه پیشگیری یا کنترل آن استفاده از برخی مکمل ها و داروها است.

مکمل های حاوی ویتامین C ،D ،E، کلسیم، کو آنزیم Q10، پلی فنول چای سبز، فولات و اسید های چرب امگا 3 نقش مهمی در کاهش سرعت روند این بیماری و پیشگیری از ابتلا به آن دارند‌. دوز این مکمل ها باید توسط پزشک و با توجه به پیشرفت بیماری مشخص شود. در غیر این صورت ممکن است برای این افراد عوارض خطرناکی به همراه داشته باشد. بنابراین قبل از استفاده از این مکمل های تقویت کننده بدن با پزشک مشورت های لازم را انجام دهید.